Dobijanje pamučne pređe poboljšanih sorpcionih svojstava

Abstract

U ovom radu proučavan je uticaj TEMPO- oksidacije na hemijski sastav, strukturu i svojstva pamučne pređe. Nemodifikovana i modifikovana pamučna pređa okarakterisana je sa aspekta gubitka mase, sadržaja vlage, sadržaja karbonilnih i karboksilnih grupa, indeksa kristalnosti i sposobnosti zadržavanja vode. Promene u svojstvima modifikovanih pređa u odnosu na polazni uzorak su praćene u funkciji koncentracije oksidacionog sredstva i vremena modifikovanja. TEMPO-oksidacija pamučne pređe uticala je na smanjenje mase, povećanje sadržaja vlage i indeksa kristalnosti modifikovanih uzoraka. Oksidacijom pomoću TEMPO radikala dolazi do povećanja sorpcionih svojstava pamučne pređe usled značajnijeg povećanja sadržaja karboksilnih grupa, od 0,024 mmol/g celuloze za polazni uzorak do 0,679 mmol/g celuloze za uzorak oksidisan pri najrigoroznijim uslovima. Dobijeni rezultati omogućavaju optimizaciju selektivne TEMPO-oksidacije u cilju dobijanja pamučne pređe poboljšanih sorpcionih svojstava, koja predstavlja polaznu sirovinu za dobijanje širokog spektra tekstilnih proizvoda specijalne namene.

In this paper, influence of TEMPO- oxidation onto chemical composition, structure and properties of cotton yarn was studied. Unmodified and modified cotton yarn was characterized from the aspect of weight loss, moisture content, carbonyl and carboxyl group content, crystallinity index and capability to retain water. Changes in the properties of modified yarns, compared to untreated sample, were monitored as a function of oxidizing agent concentration and time of oxidation. TEMPO- oxidation of cotton yarn had influence on weight loss, increase of moisture content and crystallinity index of the modified samples. Oxidation using TEMPO radical leads to an increase in sorption properties due to the significant increase in carboxyl group content, from 0.024 mmol/g cellulose for untreated sample to 0.679 mmol/g cellulose for sample oxidized under the most rigorous conditions. Obtained results allow optimization of selective TEMPO-oxidation in order to obtain a cotton yarn with improved sorption properties, which represents a starting raw material for the preparation of a broad spectrum of high performance textile products.